Lajan kòm yon valè siprèm
Sosyete ayisyen an virewon sou lajan wa a. Sa a vin fè dominasyon siksè fasil. Chan mizikal la pa epanye. Youn nan gwoup nòb Konpa a, Zenglen, temwanye sa a nan mizik ki rele « Rezilta » a. Valè sa a travèse rap kreyòl la tou. Tankou nan Konpa a, li te eksprime nan tit pa plizyè tenò. Tankou nan moso mizik sa atis Daniel Darius, alyas Fantom, chante:
Lajan map chèche. Nan wout mwen, nan mind mwen, lajan map chèche.
[…] M pa ka travay ak moun, m pa bezwen djòb.
Tit sa a, Lajan map chèche, se espresyon yon atis, ki otopwoklame « papa rap » ayisyen, ki ap eseye montre, pou li menm, kisa ki prime. Lajan. Konsepsyon sa lakay lòt rapè, nan diferan kategori. Nan tèks sa M. Fredy di menm bagay yo nan pwòp mo pa l:
(…) tout sa yon moun pa ka fè se lajan w pa gen.
Enfliyans paradiy sa a menm rive chanje misyon mouvman rap kreyòl ayisyen an. Kòm nou te montre nan kòmansman an, rap reprezante vwa gwoup majinalize sosyal yo. Entwodiksyon lajan kòm valè siprèm nan mouvman an chanje priyorite rapè yo. Preyeminans sa rive akòz sitiyasyon kawotik, espesyalman nan kòmansman pratik sa yo nan mouvman an. Majinalize, defavorize, bliye, rapè yo te kontante yo kritike boujwazi, politisyen yo ak nenpòt lòt gwoup ki kontan kote pèp la kriye. Kòm yon estrateji nan apezman, yo (elit la) jwe sou pragmatis (machann) rapè yo. Biznisman yo itilize yo nan esfè ekonomik la (atravè piblisite, pou egzanp) epi yo itilize yo nan chan politik la, espesyalman nan pwopagann. Nan yon ti bout tan, nou ka di yo « fè yo konprann » yo fè pati « sistèm » lan. Se konsa, yon fwa yo rive konvenk, yo konprann mo yo pa ka menm bagay la ankò. Se poutèt sa, diskou rapolojik la chanje.
mwen ap dekouvri site. Mwen kontan pou m tout analiz sa yo fet nan lang manman m.
J’aimeJ’aime